ଖବର

ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ ଏବଂ ଅକାଳ ଜନ୍ମ ନେଇପାରେ ଏବଂ ଏହା ମାତୃ ଏବଂ ନବଜାତ ଶିଶୁଙ୍କ ରୋଗ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବରେ, ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ସୁପାରିଶ କରେ ଯେ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନେ ଅପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଖାଦ୍ୟ କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ସହିତ ପ୍ରତିଦିନ 1000 ରୁ 1500 ମିଗ୍ରା କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ନିଅନ୍ତୁ। ତଥାପି, ଅପେକ୍ଷାକୃତ କଷ୍ଟକର କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ହେତୁ, ଏହି ସୁପାରିଶର କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ସନ୍ତୋଷଜନକ ନୁହେଁ।

ଆମେରିକାର ହାର୍ଭାର୍ଡ ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ହେଲ୍ଥର ପ୍ରଫେସର ୱାଫି ଫାୱଜିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଭାରତ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆରେ କରାଯାଇଥିବା ଅନିୟମିତ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ କମ୍ ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ ପ୍ରି-ଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ବିପଦ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଉଚ୍ଚ ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ ଅପେକ୍ଷା ଖରାପ ନୁହେଁ। ଅକାଳ ଜନ୍ମର ବିପଦ ହ୍ରାସ କରିବା ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ଭାରତୀୟ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ ଅସଙ୍ଗତ ଥିଲା।

ଦୁଇଟି ପରୀକ୍ଷଣରେ ≥18 ବର୍ଷ ବୟସର 11,000 ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ, ଗର୍ଭଧାରଣ ବୟସ < ନଭେମ୍ବର 2018 ରୁ ଫେବୃଆରୀ 2022 (ଭାରତ) ଏବଂ ମାର୍ଚ୍ଚ 2019 ରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ 2022 (ତାଞ୍ଜାନିଆ) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲେ। 20 ସପ୍ତାହରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମା' ହୋଇଥିବା ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରସବ ପରେ 6 ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରୀକ୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରହିବାକୁ ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା, ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସବ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 1:1 ଅନୁପାତରେ କମ-କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ (500 ମିଗ୍ରା ଦୈନିକ +2 ପ୍ଲେସିବୋ ବଟିକା) କିମ୍ବା ଉଚ୍ଚ-କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ (ଦୈନିକ 1500 ମିଗ୍ରା ଦୈନିକ) ଦିଆଯାଇଥିଲା। ପ୍ରାଥମିକ ଶେଷ ବିନ୍ଦୁଗୁଡ଼ିକ ଥିଲା ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ ଏବଂ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ (ଦ୍ୱୈତ ଶେଷ ବିନ୍ଦୁ)। ଦ୍ୱିତୀୟ ଶେଷ ବିନ୍ଦୁଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ଗୁରୁତର ପ୍ରକାଶନ ସହିତ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ, ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମୃତ୍ୟୁ, ମୃତ ପ୍ରସବ, ମୃତ ପ୍ରସବ, କମ ଜନ୍ମ ଓଜନ, ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ପାଇଁ ଛୋଟ ଏବଂ 42 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ନବଜାତ ମୃତ୍ୟୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା। ସୁରକ୍ଷା ଶେଷ ବିନ୍ଦୁଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଭର୍ତ୍ତି କରିବା (ପ୍ରସବ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କାରଣ ପାଇଁ) ଏବଂ ତୃତୀୟ ତ୍ରୟମାସରେ ଗୁରୁତର ରକ୍ତହୀନତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା। ଅଣ-ନିକୃଷ୍ଟତା ସୀମା ଯଥାକ୍ରମେ 1.54 (ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ) ଏବଂ 1.16 (ଅକାଳ ପୂର୍ବ ଜନ୍ମ) ର ଆପେକ୍ଷିକ ବିପଦ ଥିଲା।

ପ୍ରିକ୍ଲାମ୍ପସିଆ ପାଇଁ, ଭାରତୀୟ ପରୀକ୍ଷଣରେ 500 ମିଗ୍ରା ବନାମ 1500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀର କ୍ରମାଗତ ଘଟଣା ଯଥାକ୍ରମେ 3.0% ଏବଂ 3.6% ଥିଲା (RR, 0.84; 95% CI, 0.68~1.03); ତାଞ୍ଜାନିଆ ପରୀକ୍ଷଣରେ, ଘଟଣା ଯଥାକ୍ରମେ 3.0% ଏବଂ 2.7% ଥିଲା (RR, 1.10; 95% CI, 0.88~1.36)। ଉଭୟ ପରୀକ୍ଷଣ ଦେଖାଇଥିଲା ଯେ 1500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀ ତୁଳନାରେ 500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀରେ ପ୍ରିକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ବିପଦ ଅଧିକ ନଥିଲା।

ଭାରତୀୟ ପରୀକ୍ଷଣରେ, ଅକାଳ ଜନ୍ମ ପାଇଁ, 500 mg ବନାମ 1500 mg ଗୋଷ୍ଠୀର ଘଟଣା ଯଥାକ୍ରମେ 11.4% ଏବଂ 12.8% ଥିଲା (RR, 0.89; 95% CI, 0.80~0.98), ଅଣ-ନିକୃଷ୍ଟତା 1.54 ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା; ତାଞ୍ଜାନିଆ ପରୀକ୍ଷଣରେ, ଅକାଳ ଜନ୍ମ ହାର ଯଥାକ୍ରମେ 10.4% ଏବଂ 9.7% ଥିଲା (RR, 1.07; 95% CI, 0.95~1.21), ଅଣ-ନିକୃଷ୍ଟତା 1.16 ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲା, ଏବଂ ଅଣ-ନିକୃଷ୍ଟତା ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇନଥିଲା।

ଦ୍ୱିତୀୟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଉଭୟ ଶେଷ ବିନ୍ଦୁରେ, 1500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀ 500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀ ଅପେକ୍ଷା ଭଲ ବୋଲି କୌଣସି ପ୍ରମାଣ ମିଳିଲା ନାହିଁ। ଦୁଇଟି ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳର ଏକ ମେଟା-ବିଶ୍ଳେଷଣରେ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ, ପ୍ରିଟର୍ମ ଜନ୍ମ ବିପଦ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଫଳାଫଳରେ 500 ମିଗ୍ରା ଏବଂ 1500 ମିଗ୍ରା ଗୋଷ୍ଠୀ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପାର୍ଥକ୍ୟ ମିଳିଲା ନାହିଁ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ପ୍ରିକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ପ୍ରତିରୋଧ ପାଇଁ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲା ଏବଂ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନର ସର୍ବୋତ୍ତମ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଡୋଜର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବା ପାଇଁ ଏକକାଳୀନ ଦୁଇଟି ଦେଶରେ ଏକ ବଡ଼ ରାଣ୍ଡମାଇଜ୍ଡ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲା। ଅଧ୍ୟୟନରେ ଏକ କଠୋର ଡିଜାଇନ୍, ବଡ଼ ନମୁନା ଆକାର, ଡବଲ-ବ୍ଲାଇଣ୍ଡ ପ୍ଲେସୋ, ଅଣ-ହୀନତା ପରିକଳ୍ପନା, ଏବଂ ଡବଲ ଏଣ୍ଡପଏଣ୍ଟ ଭାବରେ ପ୍ରିକ୍ଲାମ୍ପସିଆ ଏବଂ ପ୍ରିଟର୍ମ ଜନ୍ମର ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ କ୍ଲିନିକାଲ୍ ଫଳାଫଳ ଥିଲା, ଯାହା ପ୍ରସବ ପରେ 42 ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନୁସରଣ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ, କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନର ଗୁଣବତ୍ତା ଉଚ୍ଚ ଥିଲା, ଅନୁସରଣ କ୍ଷତିର ହାର ବହୁତ କମ୍ ଥିଲା (ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଫଳାଫଳ ପାଇଁ 99.5% ଅନୁସରଣ, ଭାରତ, 97.7% ତାଞ୍ଜାନିଆ), ଏବଂ ଅନୁପାଳନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚ ଥିଲା: ଅନୁପାଳନର ମଧ୍ୟମା ଶତକଡ଼ା 97.7% (ଭାରତ, 93.2-99.2 ଅନ୍ତଃଚତୁର୍ଥିକ ବ୍ୟବଧାନ), 92.3% (ତାଞ୍ଜାନିଆ, 82.7-97.1 ଅନ୍ତଃଚତୁର୍ଥିକ ବ୍ୟବଧାନ) ଥିଲା।

କ୍ୟାଲସିୟମ ହେଉଛି ଭ୍ରୁଣର ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପୁଷ୍ଟିକର ପଦାର୍ଥ, ଏବଂ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କ୍ୟାଲସିୟମର ଚାହିଦା ସାଧାରଣ ଜନସଂଖ୍ୟା ତୁଳନାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ, ବିଶେଷକରି ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଶେଷ ଭାଗରେ ଯେତେବେଳେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ଏବଂ ହାଡ଼ ଖଣିଜକରଣ ସର୍ବାଧିକ ହୁଏ, ଅଧିକ କ୍ୟାଲସିୟମ ଯୋଡାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ। କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାରାଥାଇରଏଡ୍ ହରମୋନ୍ ଏବଂ କୋଷକୋଷ କ୍ୟାଲସିୟମ ସାନ୍ଦ୍ରତା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିପାରେ, ଏବଂ ରକ୍ତବାହୀ ନଳୀ ଏବଂ ଗର୍ଭାଶୟ ମସୃଣ ମାଂସପେଶୀର ସଂକୋଚନକୁ ହ୍ରାସ କରିପାରେ। ପ୍ଲେସବୋ-ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ (> 1000 ମିଗ୍ରା) ଉଚ୍ଚ-ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ବିପଦ 50% ରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ପ୍ରିଏଟର୍ମ ପ୍ରସବର ବିପଦ 24% ହ୍ରାସ କରିଥାଏ, ଏବଂ କମ କ୍ୟାଲସିୟମ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ହ୍ରାସ ଆହୁରି ଅଧିକ ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ତେଣୁ, ନଭେମ୍ବର 2018 ରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା "ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ ଏବଂ ଏହାର ଜଟିଳତାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିବା ସୁପାରିଶ" ରେ, ଏହା ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି ଯେ କମ କ୍ୟାଲସିୟମ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଲୋକମାନେ ପ୍ରତିଦିନ 1500 ରୁ 2000 ମିଗ୍ରା କ୍ୟାଲସିୟମ ପରିପୂରକ କରିବା ଉଚିତ, ତିନୋଟି ମୌଖିକ ଡୋଜରେ ବିଭକ୍ତ, ଏବଂ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଲୌହ ଗ୍ରହଣ ମଧ୍ୟରେ କିଛି ଘଣ୍ଟା। ମେ ୨୦୨୧ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ ଉପରେ ଚୀନର ବିଶେଷଜ୍ଞ ସମ୍ମତି, କମ କ୍ୟାଲସିୟମ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସବ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତିଦିନ ୧୦୦୦ ~ ୧୫୦୦ ମିଗ୍ରା କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ କରିବାକୁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି।

ବର୍ତ୍ତମାନ, କେବଳ କିଛି ଦେଶ ଏବଂ ଅଞ୍ଚଳ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ନିୟମିତ ବଡ଼-ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି, ଏହାର କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କ୍ୟାଲସିୟମ ଡୋଜ୍ ଫର୍ମର ବଡ଼ ପରିମାଣ, ଗିଳିବା କଷ୍ଟକର, ଜଟିଳ ପ୍ରଶାସନ ଯୋଜନା (ଦିନକୁ ତିନିଥର, ଏବଂ ଲୁହାରୁ ପୃଥକ କରିବାକୁ ପଡିବ), ଏବଂ ଔଷଧ ଅନୁପାଳନ ହ୍ରାସ ପାଇଛି; କିଛି ଅଞ୍ଚଳରେ, ସୀମିତ ସମ୍ବଳ ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ମୂଲ୍ୟ ଯୋଗୁଁ, କ୍ୟାଲସିୟମ ପାଇବା ସହଜ ନୁହେଁ, ତେଣୁ ବଡ଼ ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ। ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ କମ୍-ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ (ପ୍ରାୟତଃ 500 ମିଗ୍ରା ଦୈନିକ) ଅନ୍ଵେଷଣ କରୁଥିବା କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷଣରେ, ଯଦିଓ ପ୍ଲେସିବୋ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇଥିଲା, କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ବିପଦ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା (RR, 0.38; 95% CI, 0.28~0.52), କିନ୍ତୁ ଗବେଷଣା ଉଚ୍ଚ ବିପଦ ପକ୍ଷପାତର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ସଚେତନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ [3]। କମ ଡୋଜ୍ ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ଡୋଜ୍ କ୍ୟାଲସିୟମ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ ତୁଳନା କରୁଥିବା କେବଳ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷଣରେ, କମ୍ ଡୋଜ୍ ଗ୍ରୁପ୍ ତୁଳନାରେ ଉଚ୍ଚ ଡୋଜ୍ ଗ୍ରୁପ୍ ରେ ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆର ବିପଦ ହ୍ରାସ ପାଇଥିବା ଦେଖାଯାଇଥିଲା (RR, 0.42; 95% CI, 0.18~0.96); ଅକାଳ ଜନ୍ମର ବିପଦରେ କୌଣସି ପାର୍ଥକ୍ୟ ନଥିଲା (RR, 0.31; 95% CI, 0.09~1.08)।